Dracena – gatunki, uprawa i pielęgnacja
Draceny są cenione jako rośliny pokojowe m.in. ze względu spektakularny wygląd. Zachwycają atrakcyjnymi, często wielobarwnymi liśćmi. Uprawa poszczególnych gatunków to wprowadzanie do mieszkania namiastki dżungli. Ze względu na łatwość pielęgnacji są polecane osobom początkującym. Jak dbać o draceny? Jakie odmiany draceny wybrać?
Pochodzenie
Draceny to egzotyczne rośliny pochodzące z tropikalnych regionów, głównie Afryki i Azji. Często występują w Mozambiku, Reunionie, Mauritiusie i Madagaskarze. Najczęściej porastają lasy deszczowe oraz tereny półpustynne. W środowisku naturalnym są krzewami bądź niskimi drzewami osiągającymi kilka metrów wysokości. W uprawie pokojowej draceny dorastają do 1-2 m.
Gatunki i odmiany
W Polsce uprawia się kilka gatunków dracen, z czego najpopularniejsza jest dracena obrzeżona (Dracaena marginata). Pochodzi z Afryki, gdzie jest uprawiana nawet w ogrodach, np. na żywopłoty. To wysoka roślina, zwykle przekraczająca 150 cm wysokości. Tworzy grube, rozgałęzione pnie zakończone rozetami równowąskich liści. Blaszki liściowe są wielobarwne, najczęściej różowo-zielone lub różowo-żółto-zielone.
Od pewnego czasu powróciła moda na uprawę draceny deremeńskiej (Dracaena deremensis, syn. D. fragans), która przed I wojną światową była jedną z najpopularniejszych roślin pokojowych. Gatunek porasta afrykańskie dżungle. W uprawie doniczkowej osiąga 1-1,5 m wysokości (w zależności od siły wzrostu odmiany). Tworzy gruby pień, na którym występują rozety szerokich, lancetowatych, lekko poskręcanych liści. Blaszki liściowe są ciemnozielone bądź zielone z paskami (jasnozielonymi, żółtymi, kremowymi).
W uprawie pokojowej spotyka się dracenę odwróconą (Dracaena reflexa), która tworzy pióropusze łukowato wygiętych, najczęściej zielono-żółtych liści. Zwykle nie przekracza 1 m wysokości. W Europie po raz pierwszy usłyszano o niej w 1786 roku, gdy została opisana przez Jean-Baptiste’a Lamarcka, francuskiego przyrodnika. Co ciekawe, w Madagaskarze dracena odwrócona była wykorzystywana w medycynie ludowej, m.in. do zwalczania malarii.
Dracena Sandera (Dracaena sanderiana) najczęściej jest spotykana w formie „lucky bamboo”, tj. pędu z liśćmi, który umieszcza się w wazonie z wodą. W rzeczywistości gatunek nie jest spokrewniony z bambusami, a można uprawiać go tradycyjnie – w doniczce. Zwykle osiąga ok. 1m wysokości. Ma gęste ulistnienie. Pędy są segmentowane, w dodatku dracena pochodzi z Azji, prawdopodobnie z tych powodów kojarzy się w bambusami. W krajach azjatyckich tradycja uprawy draceny Sandera sięga 4000 lat. W Chinach uchodzi za symbol szczęścia. Oryginalnym wyglądem charakteryzuje się dracena rozgałęziona (Dracaena surculosa), która ma krzewiasty pokrój z nisko ścielącymi się pędami. Zwykle dorasta do 60-100 cm wysokości. Jej ozdobą są owalne, ostro zakończone, nakrapiane liście.
Dracena – odmiany wyróżniające się:
Dracena ‘Magenta’
‘Magenta’ to atrakcyjnie wybarwiona odmiana draceny obrzeżonej. Jej liście są bordowo-zielone. Osiąga ponad 100 cm wysokości.
Dracena 'White Stripe’
Dracena 'White Stripe’ to odmiana draceny deremeńskiej o paskowanych liściach. Liście są zielone, z grubymi białymi paskami. Dorasta do ok. 150 cm wysokości.
Dracena 'Aurea’
Dracena rozgałęziona ‘Aurea’ tworzy liście ciemnozielone, gęsto nakrapiane żółtymi bądź jasnozielonymi, punktowymi, rozmytymi plamkami. Średnio osiąga 80-100 cm wysokości.
Dracena – pielęgnacja i uprawa
Pielęgnacja draceny jest łatwa. Kluczem do sukcesu jest zapewnienie właściwych warunków świetlnych i glebowych, a także rozsądne podlewanie. Jeśli takie kryteria zostaną spełnione, problemy uprawowe występują bardzo rzadko. Jakie wymagania ma dracena?
Dracena – podlewanie
Podlewanie draceny to najważniejszy zabieg pielęgnacyjny, który decyduje o harmonijnym rozwoju. W tym aspekcie można popełnić błędy, które powodują występowanie chorób. Jak podlewać dracenę?
Dracenę podlewa się, gdy podłoże jest już prawie suche (a wierzchnia warstwa jest sucha). Nie można jej przesuszyć, kilkudniowy brak wody powoduje brązowienie liści. Jest to najbardziej zauważalne u draceny obrzeżonej. Dracena odwrócona jest bardziej odporna na niedobór wody. Dracena Sanderiana może stać w wodzie jedynie w postaci lucky Bamboo. W doniczce z ziemią podlewa się ją standardowo, tak jak inne draceny. Zimą podlewanie ogranicza się w i zależności od temperatury powietrza podlewa nie częściej niż co 7-10 dni.
Dracena – stanowisko
Dracena preferuje miejsca o dużej ilości światła rozproszonego. Wtedy harmonijnie rośnie i atrakcyjnie, kontrastowo wybarwia się. Dlatego najlepiej ustawiać ją w pobliżu okna, np. w odległości 1-2 m. Znosi większe zacienienie, lecz słabo rośnie i ma mniej atrakcyjny wygląd. Odradza się uprawę na stanowiskach bezpośrednio nasłonecznionych. Liście mogą bladnąć, występują plamy od poparzeń, a dracena jest mocniej narażona na skutki suszy.
Dracena – przesadzanie
Dracenę przesadza się raz na kilka lat (np. 2-4 lata), optymalnie w terminie wczesnowiosennym. Roślina wymaga takiego zabiegu, jeśli jej korzenie przerastają przez otwory w doniczce. Czasem dochodzi również do wypiętrzenia górnej warstwy podłoża (wystaje ponad poziom doniczki).
Przy okazji przesadzania można pozyskać nowe sadzonki. Rozmnażanie draceny jest łatwe – wystarczy przyciąć pędy wierzchołkowe (np. o wys. 8-10 cm) i posadzić od razu w donicy z żyznym podłożem.
Dracena – podłoże
Najczęściej w uprawie draceny wykorzystuje się uniwersalną ziemię dla roślin pokojowych (substrat torfowy). Warto poprawić jej jakość przez dodanie odrobiny granulatu z lawy wulkanicznej i chipsów kokosowych. Dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie hydrożelu, zwłaszcza w pielęgnacji draceny obrzeżonej, która w szczególności nie lubi suszy. W sprzedaży dostępne jest także podłoże bardziej przystosowane do wymagań rodzaju Dracaena, tj. ziemia dla palm, jukk i dracen. Na dnie donicy zaleca się usypać drenaż, np. z perlitu, keramzytu lub żwiru.
Dracena – jaka doniczka?
W uprawie dracen najlepiej używać donic glinianych i ceramicznych, które lepiej trzymają wilgoć od pojemników z tworzywa sztucznego. Jednocześnie zapewniają większą stabilność, a tym samym rośliny są mniej narażone na wywrócenie. Wygląd donicy już to sprawa indywidualna, dostosowuje się je do stylu i kolorystyki pomieszczenia. W czasie przesadzania warto pamiętać, że roślinie zmienia się donicę na nieznacznie większą, bez radykalnej zmiany warunków (co mogłoby zaburzyć wzrost części nadziemnej).
Dracena – choroby i zła pielęgnacja
Choroby inwazyjne, np. grzybowe nie występują często, najczęściej natomiast dochodzi do występowania chorób fizjologicznych, które wynikają z niedoboru lub nadmiaru jakiegoś czynnika. Przyczyną jest niewłaściwa pielęgnacja draceny.
Choroby liści
Na liściach draceny mogą wystąpić drobne, liczne, brązowe plamki. Są powodowane przez różnorodne patogeny i w takich wypadku zaleca się wykonać oprysk preparatem grzybobójczym przeznaczonym do ochrony roślin pokojowych.
Żółknące liście wynikają z nadmiernego podlewania lub długo utrzymującej się wilgoci w podłożu (niewłaściwie dobrana mieszanka). Brązowienie całych liści to wynik suszy. Sporadyczne, duże plamy na liściach (np. beżowe, jasnobrązowe) mogą wynikać z nadmiernego nasłonecznienia. Za zasychanie końcówek liści odpowiada suche powietrze.
Opadające liście
Draceny mają naturalną tendencję do gubienia najstarszych liści. Jednakże nie może to przebiegać masowo. Roślina posiadająca niewiele liści świadczy o zaniedbaniu. Najbardziej prawdopodobne przyczyny to przelewanie, przesuszenie bądź przechłodzenie (np. przy zimowym wietrzeniu pomieszczenia). Oprócz tego opadanie liści mogą spowodować szkodniki roślin pokojowych.
Przelanie
Przelanie rośliny, zwłaszcza zimą przy chłodniejszej temperaturze objawia się żółknięciem liści, czasem masowym. W takim wypadku najlepszym rozwiązaniem jest przestawienie rośliny w cieplejsze miejsce, ograniczenie nawadniania bądź wymiana części podłoża (przesadzenie…do tej samej donicy).
Pytania i odpowiedzi
Jak wygląda dracena?
Wszystkie draceny to gatunki ozdobne z liści. Liście są lancetowate lub owalne, jednolite, bądź paskowane. Jedynie dracena rozgałęziona ma nakrapiane liści. Draceny są roślinami wysokimi, zazwyczaj przekraczają 1 m wysokości.
Czy dracena jest trująca dla kota?
Dracena jest umiarkowanie trująca dla kota. Zdarza się, że czworonogi ją pogryzają. Nie ma niebezpieczeństwa dla zdrowia i życia zwierzęcia, może co najwyżej wystąpić zatrucie pokarmowe.
Czy dracena jest trująca?
Draceny zawierają trujące związki, m.in. saponiny, które wywołują wymioty. Roślina nie jest niebezpieczna. W domu uprawia się wiele silniej toksycznych gatunków.
Dlaczego dracena gubi liście?
Sporadyczne gubienie liści draceny jest naturalne, masowe opadanie wynika z przelania lub przesuszenia bryły korzeniowej, rzadziej z zimna.
