Alamanda, Allamanda
Pochodzenie
Allamanda należy do rodziny toinowate (Apocynaceae). Pochodzi z gorących, wilgotnych rejonów Ameryki Południowej, głównie z Brazylii.
Gatunki i odmiany
Do rodzaju Allamanda należy 12 gatunków, z których większość znajdziemy w Brazylii, włącznie z gatunkiem Allamanda cathartica, jedynym przystosowanym do uprawy w mieszkaniach.
Allamanda cathartica w naturze tworzy wielometrowe pędy (6-8 m), na których osadzone są okółkowo po 3-4 liście. Liście podłużnie jajowate (10-14 cm długości i 3-4 cm szerokości), zwężane na obu końcach, skórzaste i bardzo błyszczące. Piękne, lejkowate kwiaty wielkości 8-10 cm barwy złoto żółtej zakwitają niemal na każdym pędzie.
W pomieszczeniach pędy alamandy w ciągu roku dorastają do 2 m wysokości, z tego też powodu trzeba roślinę każdego roku przycinać.
W świecie ogrodniczym znanych jest kilka atrakcyjnych odmian wywodzących się z gatunku Allamanda cathartica, są to: „Hendersonii” – roślina o żółtopomarańczowych kwiatach; „Grandiflora” – o zdecydowanie większych od innych odmian żółtocytrynowych kwiatach, „Nobilis” – ma liście owłosione po spodniej stronie i duże kwiaty, zaś „Schotti” – ma ogromne kwiaty barwy żółtej w ciemnożółte i brązowe paski, a jej łodyżki są aksamitnie owłosione i bardzo szybko rosnące, najszybciej z ww. odmian. Rośliny alamandy kwitną od czerwca do października.
Pielęgnacja i uprawa
Roślina Allamandy potrzebuje dużo widnego, wręcz nasłonecznionego miejsca, w temperaturze pokojowej, (nigdy poniżej 18oC), lubi też ciepłe podłoże i wilgotne powietrze. Od kwietnia do października należy roślinę podlewać obficie i od czasu do czasu zraszać po liściach. W okresie spoczynku (listopad – koniec lutego) podlewać oszczędniej i nie zraszać. Zarówno do podlewania jak i zraszania używać miękkiej, letniej wody.
Ze względu na silny wzrost i długotrwałe, obfite kwitnienie roślina ta powinna być intensywnie nawożona w okresie od kwietnia do sierpnia. Najlepiej raz w tygodniu podlać mieszanką nawozową dla roślin kwitnących.
Rośliny Allamandy mają wiotkie pędy i wymagają podpórek, raz w roku powinno się też roślinę przyciąć (albo w listopadzie tuż po zakończeniu kwitnienia, albo bardzo wczesną wiosną, przed wypuszczeniem nowych pędów).
Jeśli jest potrzeba przesadzenia rośliny do większego pojemnika, to należy to zrobić na przełomie lutego, marca. Dobrym podłożem będzie standardowa mieszanka ziemi do kwiatów z dodatkiem gliny.
Rośliny alamandy rozmnaża się przez sadzonki wierzchołkowe, które należy pobierać wiosną lub jesienią i ukorzeniać w ciepłym podłożu (25oC).
Stanowisko
Allamanda potrzebuje dużej, widnej przestrzeni. Roślina świeżo zakupiona jest zazwyczaj małych rozmiarów i ma krótkie pędy, ogrodnicy bowiem ograniczają jej wzrost stosując specjalne chemiczne preparaty. Dzięki ich zabiegom roślina lepiej się krzewi, jest niska i ma krępy pokrój. Taką świeżo zakupioną roślinę alamandy można postawić na parapecie okna zachodniego lub południowego. Jak pędy zaczną rosnąć do góry, to w miarę przyrostu pędów trzeba je stopniowo przywiązywać do podpór, najlepiej każdy pęd osobno lub też owijać wokół jednej stabilnej podpory.
Większa roślina już nie zmieści się na parapecie, trzeba ją postawić na meblu lub na podłodze w jasnym, przestronnym miejscu w pobliżu okna południowego lub zachodniego.
Dobrym miejscem, a może najlepszym dla tej rośliny będzie ogród zimowy.
Ciekawostki
Allamanda jest rośliną tropikalną i jest blisko spokrewniona z oleandrem.
Rodzaj Allamanda zawiera 12 gatunków, z których tylko jeden pochodzi z Ameryki Środkowej, pozostałe z Ameryki Południowej, głównie z Brazylii.
Gatunek Allamanda cathartica w swojej ojczyźnie Brazylii nazywany jest „złotą trąbką”, nazwa ta w pełni oddaje kształt i barwę kwiatów.
Uprawiając alamandę w mieszkaniu (by ograniczyć silny wzrost) powinno się, co roku przycinać pędy, jednak należy unikać zbyt silnego cięcia, bo cięcie niestety wpływa ujemnie na kwitnienie.
Alamanda jest raczej rzadko atakowana przez szkodniki, bo jej sok jest trujący, jednak przeciągi i suche powietrze mogą sprzyjać atakowi czerwcowatych, przędziorków, mączlików.