Tunbergia, Thunbergia

Gatunki i odmiany

Do rodzaju Thunbergia należy około 200 gatunków. Botanicy dzielą te gatunki na trzy grupy. Do pierwszej należą tropikalne krzewy, obficie kwitnące, ale zbyt duże do uprawy w mieszkaniu. Niektóre z nich jak Thunbergia erecta można uprawiać w gorących szklarniach, inne zaś jak Thunbergia natalensis mogą być uprawiane w ciepłych szklarniach.

Do drugiej grupy zaliczane są płożące się rośliny, o silnym wzroście i długim okresie kwitnienia. Do tej grupy należy gatunek Thunbergia laurifolia {rośliny obficie kwitnące, o pędach do 3 m długości), wzbudzający duże zainteresowanie w świecie ogrodniczym.

Trzecia grupa, to trwałe, wijące się rośliny, do których należy Thunbergia alata, która znalazła zastosowanie do uprawy w mieszkaniach. Thunbergia alata (tunbergia oskrzydlona) jest pnączem, którego pędy rosną do 3 m długości. Liście są sercowate, na brzegach lekko ząbkowane, kwiaty żółte z czarnym oczkiem. Kwitnie od czerwca do połowy września. Istnieje wiele odmian o innym kolorze kwiatów np.: „Alba” o kwiatach białych z ciemnym oczkiem, „Aurantiaca” o kwiatach koloru dojrzałej pomarańczy dodatkowo z czarnoczerwonym środkiem. Z kolei kwiaty odmiany „Fryeri” są jasnożółte z białym oczkiem, a „Lutea” ma kwiaty czysto żółte. Thunbergia alata posiada silnie rosnące pędy, które należy prowadzić przy podporach. Rośliny tego gatunku można też traktować jako rośliny wiszące i uprawiać w wiszących pojemnikach.

Pielęgnacja i uprawa

Tunbergia potrzebuje dużo światła i można śmiało powiedzieć, że jest jedną z nielicznych roślin pokojowych, do umieszczania w miejscu silnie nasłonecznionym.

Dobrze jej będzie w temperaturze pokojowej (18-20^oC), choć może rosnąć w  niższej temperaturze (15^oC) i w takim przypadku rośnie wolniej i ma sztywniejsze pędy. Kwitnące egzemplarze należy podlewać obficie, zwłaszcza w słoneczne dni (dużą roślinę nawet dwa razy w ciągu dnia). Co do wilgotności powietrza nie ma specjalnych wymagań, ale nie należy jej zraszać. Jako bujnie rosnąca roślina, wymaga częstego nawożenia. Od kwietnia do września, raz w tygodniu podlewać mieszanką nawozową dla roślin kwitnących. Jeśli roślina rośnie bardzo szybko, to można ją nawozić nawet dwa razy w tygodniu.

Tunbergia jest byliną, ale najczęściej jest traktowana jak roślina jednego sezonu i po kwitnieniu wyrzucana. Miłośnicy roślin mogą jednak próbować ją przezimować i ponownie doprowadzić do kwitnienia. Powinna zimować w widnym pomieszczeniu o temperaturze 8-12^oC, w tym czasie należy podlewać bardzo oszczędnie. Na wiosnę zaleca się silnie przyciąć pędy i przesadzić roślinę do większej doniczki. Dobrym podłożem będzie uniwersalna mieszanka podłoża ogrodniczego na bazie torfu. Przenieść roślinę do ciepłego miejsca, w miarę wzrostu stopniowo zwiększać podlewanie i rozpocząć systematyczne nawożenie.

Thunbergię rozmnaża się przez nasiona. Nasiona należy wysiać na początku marca, siejąc po kilka sztuk do niewielkiej doniczki. Gdy rośliny się już dobrze ukorzenią, wówczas należy je przesadzić do większej doniczki, łącząc po 3-4 egzemplarze (rośliny z małych doniczek) w doniczce docelowej. Dalej traktować podobnie jak wyżej opisaną roślinę po przezimowaniu. Nowa roślina powinna zakwitnąć po około 10 tygodniach.

Ciekawostki i porady eksperta

Thunbergia alata, ze względu na jej „ciemne oczko”, otoczone jasnożółtymi płatkami przez ogrodników niemieckich, angielskich i amerykańskich nazywana jest żartobliwie „czarnooką Zuzanną”.

W USA trwają prace nad ograniczeniem silnego wzrostu roślin z gatunku Thunbergia laurifolia, celem wprowadzenia ich do doboru roślin pokojowych.

Tunbergia, dzięki swemu gęstemu ulistnieniu, może tworzyć efektowną zasłonę balkonową lub stanowić świetne tło w kompozycji z innymi rodzajami roślin.

Rośliny tunbergii, zwłaszcza te rosnące na zewnątrz, mogą być atakowane przez szkodniki z rodzaju mączlik (biała muszka).