Sansewieria, sansevieria
Pochodzenie
Sansewieria (Sansevieria) należy do rodziny agawowatych (Agavaceae). Rodzaj Sansewieria obejmuje około 70 gatunków, ale tylko kilka z nich znalazło zastosowanie do uprawy jako rośliny doniczkowe. Pochodzi z tropikalnych rejonów Afryki i tropikalnych rejonów Azji.
Gatunki i odmiany
Najpopularniejszym gatunkiem w uprawie jako roślina do mieszkań jest Sansewieria gwinejska (Sansevieria trifasciata).
Z płożących się kłączy wyrastają bezogonkowe, twarde, ostro zakończone liście, które mogą dorastać do 1,5 m wysokości. Posiada liście ciemnozielone, z poprzecznym paskowaniem w biało-szarym kolorze. Z tego gatunku wywodzi się wiele odmian o różnym zabarwieniu i różnej długości liści. Jedną z najpopularniejszych odmian, uznawaną za najpiękniejszą i poszukiwaną na rynku kwiatowym jest odmiana Laurentii. Liście tej odmiany są szersze, sztywne, z charakterystycznym żółtym obrzeżem.
Odmiana Hahnii charakteryzuje się niskim wzrostem i tworzy lejkowatą rozetę liściową. Jej liście są ciemnozielone, z wyraźnym poprzecznym paskowaniem w kolorze biało-szarym, długości 20– 25 cm. Liście odmiany Golden Hahnii mają na brzegu żółty, szeroki pas.
Sansewieria czasem zakwita w mieszkaniu, ale jej kwiaty są mało ozdobne. Drobne biało-żółte kwiaty, zebrane w wiechy osadzone na dość długim pędzie kwiatowym. Kwiaty rozkwitają nocą i wydzielają przyjemny zapach. Często na pędach kwiatowych tworzą się kropelki słodkawej rosy.
Sansevieria javanica to kolejny znany gatunek z rodzaju Sansevieria spotykany w uprawie roślin doniczkowych. Liście S. javaica są długie, mieczowate, szersze od liści S. trifasciata, o zielonej barwie z wyraźnymi poprzecznymi prążkami. Jest rzadziej spotykany na rynku kwiatowym, a może być ciekawą rośliną do zestawienia w kolekcji z innymi sansewieriami.
Sansevieria stuckyi to inny ciekawy gatunek, niestety rzadko spotykany, dość trudny w uprawie. Jego liście tworzą u nasady głęboką rynienkę, a ku górze rozrastają się rurkowato. Roślina jest bardzo wrażliwa na nadmiar wody. Zimą woli niższe temperatury (10-15oC). Rośnie wolno.
Pielęgnacja i uprawa
Wiosną i latem zaleca się je podlewać regularnie, ale niezbyt obficie, tak aby podłoże było lekko wilgotne. Nadmiar wody jest bardziej szkodliwy niż niedobór. Nie należy wlewać wody w środek rozety liściowej. Po podlaniu warto sprawdzać czy doniczka nie stoi w wodzie. Latem, raz na 2-3 tygodnie, podlać roztworem nawozu do kaktusów.
Sansewierie nie lubią zbyt dużych doniczek, wielkość doniczki należy dopasować do wielkości rośliny, na dno dać drenaż. Przesadzanie – w miarę potrzeby, gdy roślina wypełni doniczkę. Podłożem – uniwersalna ziemia do kwiatów, żyzna i przepuszczalna, z dodatkiem torfu wysokiego i piasku.
Rozmnażanie przez podział roślin lub z sadzonek liściowych. Rozmnażanie przez podział jest łatwiejsze i szybciej daje nową roślinę. Przy rozmnażaniu z sadzonek liściowych, często z odmiany z żółtymi obrzeżami uzyskuje się roślinę o liściach zielonych, bez ozdobnych, jasnych obrzeży. Ukorzenianie liści trwa kilka tygodni. Należy zapewnić temperaturę ziemi i powietrza w granicach 20-22oC i unikać nadmiaru wilgoci w podłożu. Sansewierie to obecnie bardzo popularne rośliny do mieszkań. Są trwałe, mają małe wymagania co do temperatury i światła. Dzięki intensywnej pracy hodowców pojawiają się na rynku ogrodniczym nowe odmiany o zróżnicowanym, ciekawym kształcie liści.
Stanowisko
Sansewierie zwane często „żelaznymi liśćmi” dobrze rosną w większości pomieszczeń. Najlepiej w miejscach z rozproszonym światłem do półcienistych. W zbyt ciemny miejscu będą rosnąć wolno, a w miejscu intensywnie nasłonecznionym, liście będą miały nieciekawy, żółto-zielony kolor. Odmiany z żółtym rysunkiem potrzebują więcej światła; im więcej światła, tym piękniejszy rysunek.
Temperatura pokojowa, nie niższa niż 14oC. Dobrze znoszą suche powietrze.
Ciekawostki
Roślina oczyszczająca powietrze – Sansewieria jest znana ze swoich zdolności oczyszczania powietrza. Badania NASA wykazały, że może usuwać toksyny, takie jak formaldehyd, benzen i trójchloroetylen z otoczenia, co sprawia, że jest idealną rośliną do wnętrz, zwłaszcza w sypialniach i biurach.
Tlen nocą – Większość roślin zamyka swoje aparaty szparkowe (otwory w liściach) w nocy, ale sansewieria należy do grupy roślin CAM (Crassulacean Acid Metabolism). To oznacza, że w nocy pochłania dwutlenek węgla i wytwarza tlen, co sprawia, że poprawia jakość powietrza w zamkniętych pomieszczeniach także podczas snu.
Roślina dla zapominalskich – Sansewieria jest niezwykle łatwa w uprawie i toleruje długie okresy bez podlewania. Może przeżyć nawet kilka tygodni bez wody, ponieważ magazynuje ją w swoich grubych liściach. Idealna dla osób, które często zapominają o pielęgnacji roślin.
Różnorodność odmian – Istnieje wiele odmian sansewierii o różnorodnych kształtach i kolorach. Najbardziej znane to Sansevieria trifasciata, o długich, pionowych liściach, oraz Sansevieria cylindrica, której liście są okrągłe i przypominają walce.
Wężownica – Popularna nazwa „wężownica” nawiązuje do ostrych, sztywnych liści rośliny, które swoim kształtem przypominają język węża lub miecz. Ta nietypowa forma rośliny przyciąga wzrok i dodaje wnętrzom egzotycznego charakteru.
Rozmnażanie przez liście – Sansewieria jest niezwykle łatwa w rozmnażaniu. Wystarczy odciąć fragment liścia i włożyć go do wilgotnej ziemi lub wody, a po pewnym czasie wypuści nowe korzenie.