Psianka, Solanum
Pochodzenie
Psianka należy do rodziny psiankowate (Solanaceae). Większość roślin z rodzaju Solanum pochodzi z Ameryki Południowej z rejonów o łagodnym, ciepłym klimacie (Brazylia, Urugwaj), a niektóre z nich rosną także na Maderze.
Gatunki i odmiany
Rodzaj Solanum obejmuje rośliny zielne lub zdrewniałe, przeważnie o kwiatach z pięciopłatkową, kolistą koroną i o owocach w formie jagód. Wśród roślin z rodzaju Solanum znajdziemy rośliny użytkowe, lecznicze i ozdobne. Jako rośliny ozdobne, uprawia się rośliny z gatunku Solanum capsicastrum (psianka pieprzowa). Są to niskie rośliny o krzaczastym pokroju, o owłosionych pędach i zawsze zielonych liściach. Kwiaty są niepozorne, białe, z których po przekwitnięciu powstają liczne jaskrawo żółto-czerwone jagody. Odmiana „Variegatum” powstała z roślin tego gatunku ma liście pstre.
Inny gatunek polecany do uprawy w doniczkach to Solanum pseudocapsicum (psianka paprykowata) pochodzący z Madery. Rośliny pokrojem podobne są do psianki pieprzowej, ale ich pędy są gładkie, a owoce czerwone. Odmiany wywodzące się z tego gatunku różnią się między sobą kolorem jagód. Należy tu wymienić starą odmianę „New Peterson” o pomarańczowoczerwonych owocach i odmiany: „Goldball” o dość dużych, kulistych, złotożółtych jagodach, „Roter Ballon” o koralowych owocach i „Gelber Ballon” o jagodach w kolorze mandarynek.
Gatunek Solanum melongena (bakłażan) pochodzący z Ameryki Południowej ma kwiaty fioletowe, a jego owoce początkowo białe, w miarę dojrzewania stają się złotożółte.
Pielęgnacja i uprawa
Psianki latem najlepiej czują się na zewnątrz w słonecznym miejscu ogrodu, na balkonie lub za oknem. Wiosną, latem i jesienią dobrze też rosną w mieszkaniu w temperaturze pokojowej. Zazwyczaj rośliny psianki traktuje się jako rośliny sezonowe, co znaczy, że kupuje się roślinę owocującą, a po zakończeniu owocowania wyrzuca. Tak traktowana roślina, może stać w dowolnym miejscu mieszkania. Należy ją podlewać systematycznie, dość obficie i raz na 10-14 dni zasilać nawozem mineralnym do roślin kwitnących. Przesuszenie podłoża może spowodować opadanie kwiatów.
Jeśli jednak chcemy psiankę dalej uprawiać, to po zakończeniu owocowania, należy jej zapewnić okres spoczynku. Okres spoczynku (od października do lutego) powinien przebiegać w pomieszczeniu widnym o temperaturze 10-15oC. W tym czasie należy roślinę podlewać oszczędnie, ale nie dopuścić do silnego przesuszenia bryły korzeniowej.
Wczesną wiosną, po pojawieniu się pierwszych pędów, należy przesadzić roślinę do świeżego podłoża, przyciąć stare pędy, a następnie ustawić roślinę w miejscu ciepłym i słonecznym. W miarę postępującego wzrostu obficiej podlewać i rozpocząć nawożenie. W okresie wiosny i lata podlewać systematycznie, nawozić raz w tygodniu mieszanką nawozów mineralnych. Pierwsze kwiaty ukazują się na roślinie w maju – czerwcu, po czym zawiązują się owoce.
Dobrym podłożem dla Solanum będzie mieszanka ziemi ogrodniczej na bazie torfu, z niewielkim dodatkiem gliny.
Psianki rozmnażane są z sadzonek pędowych lub z nasion. Rozmnażanie z nasion, to proces trwający około 7-8 miesięcy.
Gdzie przechowywać – najlepsze miejsce
Zakupione gotowe, owocujące już psianki można ustawić w dowolnym miejscu pokoju, starając się zapewnić miejsce w miarę jasne i przewiewne. Jeśli jest to roślina w fazie wzrostu, to można ją uprawiać na parapecie okna zachodniego lub południowego.
Wiosną i latem psianki dobrze czują się na zewnątrz, w miejscu słonecznym, ciepłym, osłoniętym od wiatru. Należy pamiętać, że można je wystawić po ostatnich wiosennych przymrozkach i schować przed pierwszymi jesiennymi przymrozkami, ponieważ są wrażliwe na mróz.
Ciekawostki i porady eksperta
Psianka ma kwiaty typowe dla roślin z rodziny Solanaceae (a trzeba nadmienić, że do tej rodziny należą też ziemniak, pomidor, papryka), które kształtem przypominają kwiaty ziemniaka, są białe i ukazują się na roślinie w maju, czerwcu.
Bardzo atrakcyjne owoce psianki zawiązują się na roślinie od czerwca aż do jesieni, owoce kształtem przypominają małe pomidorki, ale są trujące. Trzeba o tym pamiętać szczególnie, gdy są małe dzieci.
Na roślinie trzymanej w ogrodzie można się spodziewać ataku mszyc i mączlika (białej muszki).
Psianki ozdobne z reguły uważa się za rośliny jednego sezonu i po opadnięciu owoców wyrzuca. Miłośnicy roślin mogą próbować je przezimować i dalej uprawiać by ponownie zakwitły i zaowocowały.
