Niedośpian, Hypoestes
Pochodzenie
Hypoestes należy do rodziny akantowatych (Acanthaceae). Pochodzi z południowej Afryki, Madagaskaru.
Gatunki i odmiany
Do rodzaju Hypoestes należy około 40 gatunków. Główny urok tych roślin, to wyjątkowe zabarwienie liści. Są to małe krzewy o pięknie nakrapianych liściach i drobnych kwiatach.
Do uprawy w mieszkaniach przystosowano gatunek Hypoestes phyllostachya (niedośpian ognisty). Roślina o liściach barwy oliwkowej, nakrapianych białymi, różowymi lub czerwonymi plamkami. Kwiaty drobne, delikatne, jasnopurpurowe. Starsze pędy dorastają do długości 50 cm, ale zazwyczaj od dołu są ogołocone z liści. Z tego gatunku powstało wiele odmian o bardziej zwartym pokroju i większych kolorowych plamkach na liściach.
Gatunek Hypoestes aristata jest bardzo podobny do wyżej opisanego i nawet specjaliści mają problemy z rozróżnieniem, z którym gatunkiem mamy do czynienia.
Pielęgnacja i uprawa
Rośliny niedośpianu potrzebują dużo światła, ale nie mogą stać w miejscu bezpośrednio nasłonecznionym. Większa ilość światła, to lepsze wybarwienie liści, a promienie słoneczne mogą spowodować oparzenia.
Temperatura pokojowa 18-20oC, nigdy nie niższa niż 15oC. Roślina lubi też ciepłe podłoże.
Od wiosny do jesieni należy utrzymywać stałą, umiarkowaną wilgotność podłoża (nie może być nadmiernie mokre), zimą podlewać mniej. Do podlewania używać miękkiej, letniej wody.
Wiosną i latem, raz na 2 tygodnie, podlać niskim stężeniem mieszanki nawozu mineralnego do roślin kwitnących i bez zawartości wapnia. Zimą nie częściej niż raz na 6 tygodni.
Roślina lubi wysoką wilgotność powietrza, ale nie należy jej zraszać zbyt często i do zraszania używać miękkiej wody o temperaturze pokojowej.
Jeśli roślinę uprawiamy dłużej niż jeden rok, to wiosną należy ją przesadzić. Przesadzać do płytkich pojemników, na dno dać drenaż. Dobrym podłożem będzie gotowa mieszanka ziemi ogrodniczej do kwiatów doniczkowych z dodatkiem gruboziarnistego piasku. Rozmnażanie przez sadzonki pędowe lub z nasion.
Gdzie przechowywać
Ponieważ dostęp promieni słonecznych sprzyja pełniejszemu ubarwieniu, a zacienione stanowisko sprawia, że liście stają się zielone, to najlepszym miejscem w mieszkaniu do uprawy Hypoestesa będzie parapet okna wschodniego lub parapet lekko osłoniętego od zewnątrz (sąsiedni budynek, drzewo) okna zachodniego.
Można też roślinę ustawić w pobliżu okna zachodniego lub w pobliżu okna wschodniego. Latem można roślinę wystawić na zewnątrz w miejsce osłonięte przed słońcem i wiatrem.
Ciekawostki
Dawna nazwa Hypoestesa brzmi Eranthemum i jeszcze czasem w handlu można się spotkać z taką nazwą rośliny.
Hypoestes stanowi dobry element dekoracyjny do różnych kompozycji kwiatowych.
Starsze rośliny niedośpianu mają tendencję do zrzucania dolnych liści, dlatego lepiej roślinę odnowić z sadzonek niż przetrzymywać z roku na rok. Jeśli roślinę uprawiamy dłużej niż rok, to wiosną należy przyciąć pędy minimum o połowę i przesadzić do świeżego podłoża.
Młode egzemplarze rosną szybko, ale po pewnym czasie tracą dobrą kondycję. Przycięcie pędów pozwoli zachować dobry pokrój i prawidłowy wzrost rośliny. Należy też usuwać przekwitłe kwiaty, by nie hamować rozwoju liści.
Pędowe sadzonki Hypoestesa można ukorzeniać w podłożu albo w wodzie.
